Tuâjjlažkååʹdd škooultemplaan

Tuâjjlažkååʹdd škooultemplaan lij mieʹrrkõõski peeiʹvtum põrggâz leʹbe organisaatio raajjâm obbvuõtt, kååʹtt ohjjad tuâjjlažkååʹdd silttummuž systemaattlaž tuõʹllʼjummuž da õõudâsviikkmõõžž. Plaanâst meäʹrtõõlât täävtõõzzid, siiskõõzzid, čõõđviikkâm-mõõntõõllmõõžžid, äiʹǧǧtaaulid da vaʹstteemvuõđid, da tõõzz siskkne nuʹtt harjjtâttmõš ođđ tuâjjlaid ǥu tuâjjlažkååʹdd juätkkjeei lââʹss-škooultõs.

Tän õhttvuõđâst tuâjjlažkååʹdd škooultemplaan jurddjen lij ainsmâʹtted, što tuâjjlain lij riʹjttjeei teâtt da fiʹttjõs sääʹmkulttuurâst, äʹrbbvuõđlaž jieʹllemvuõʹjjin, säʹmmlai dommvuuʹd jiiʹjjesnallšemvuõđin, obbvääldlaž ǩeâllʼjemvuõđ vuâđđjurddjin di turismmtååim eettlaž da lääʹjjšiõtteem õõlǥtõõzzin. Škooultõõzz õõlǥči ââʹnned seʹst sääʹmõutstõõzz ǩiõččâmvueʹjj da obbväʹlddsaž harjjtâttmõõžž Sääʹmteeʹǧǧ sääʹmturiism eettlaž vuäppõõzzid da sääʹmturiism jooʹttivuäppõs-seiddõõzz siiskõʹsse. Škooultemplaan vuõss-sâjjsaž jurddjen lij ainsmâʹtted, što põrggâz tuâjjlažkåʹdd teâđast tõn tuejjeem vuuʹdest, koʹst säʹmmla jälste da harjjte kulttuurâs jieʹlli kulttuurkueʹstlmest, što sij silttee toiʹmmjed säʹmmlaid ciʹsttjeeʹl da lokku vääʹldeeʹl da jeäʹrben aainâs tõn pääiklaž sääʹmõutstõõzz, koonn kulttuur põrggsest äuʹǩǩeet da/leʹbe koonn kulttuur harjjtem vuuʹdest põõrǥâs toiʹmmai da kääzzkâstt äʹššniiʹǩǩeez. Lââʹssen pueʹrr lij ainsmâʹtted, što tuâjjlažkåʹdd silttad jueʹǩǩed tuõtt teâđ säʹmmlai da sääʹmkulttuur pirr. Tän lââʹssen tuâjjlažkååʹdd škooultet toiʹmmjed nuʹtt reâuǥast ǥu âsttääiʹjest nuʹtt, što vaʹstteemvuõđlaž da eettlânji ǩeâllʼjeei sääʹmturiism jeeʹres toiʹmmjemnääʹl da täävtõõzz še teâuddje.

Puârast rajjum da čõõđ vikkum škooultemplaan tueʹrjjad vaʹstteemvuõđlaž sääʹmturismmtååim tääʹzz, äʹššniiʹǩǩi toođvažvuõđ, tiuddvääldlaž eettlaž ǩeâllʼjemvuõđ di tuâjjlažkååʹdd čõnnõõttmõõžž da pueʹrrvââjjmõõžž. Tõn âlgg  ââʹnned seʹst õuddmiârkkân:

• pääkklaž harjjtâttmõõžžid ođđ tuâjjlaid (säʹmmlai dommvuuʹd tobddmõš da fiʹttjõs, sääʹmkulttuur veeidas tobddmõš da fiʹttjõs, toiʹmmjempirrõõzz staanvuõtt, pirrõsvaʹstteemvuõtt)
• mieʹrrkõskksaž lââʹss-škooultõõzz pukid tuâjjlažkååʹddest (lääʹjjšiõttummuš, vaʹstteemvuõđlaž da eettlânji ǩeâllʼjeei sääʹmturiism vueʹjj)
• õhttsažtuâjjškooultõõzz sääʹmõõutstõõzzin
• seuʹrrjummuž da ärvvtõõllmõõžž, koin ainsmââʹttet škooultõõzz vaaiktemvuõđ da čõõđ ääiʹj pueʹrummuž.

Tuâjjlažkååʹdd harjjtâttmõõžž da škooultõõzz veeidasvuõtt da čiŋŋâlvuõtt lie ǩidd jm. tuâjjla tuâjast (õuddm. luâttvueʹppes vs. kokk), reâuggkõskkvuõđ kookkadvuõđâst da/leʹbe tuâjjla tuâkksest (vuuʹdest ääiʹjben toiʹmmjam vs. voudda vuõssmõs vuâra puättam). Pukid ođđ tuâjjlaid âlgg  kuuitâǥ taʹrjjeed nokk veeidas harjjtâttmõš da/leʹbe škooultõs.

Jos põrggsest lie mieʹrräiggsaž reâuggkõskkvuõđâst åårrai da/leʹbe vaajtõõvvi sesoŋŋtuâjjla, sij škooultõõzz vääras vueiʹtet plaanâd ǩeäʹppääb škooultõspaʹǩeeʹtt, koin fiʹttjet kuuitâǥ vuâđđteâđaid säʹmmlain, säʹmmlai dommvuuʹdest da aainâs põõrǥâsneeʹǩǩ jiiʹjjes sääʹmkulttuur pirr di harjjnummuž Sääʹmteeʹǧǧ Vaʹstteemvuõđlaž turiist jooʹttivuäppõʹsse. Tuõjju kuulli toiʹmmjemvuäʹppõõzzid da staanvuõttvuäppõõzzid harjjtâttmõš kooll pukid tuâjjlažkååʹdd vuäzzlaid. Jos mieʹrräiggsaž reâuggkõskkvuõtt mottai põõššjen, ooumže uuʹdet õõuʹdbuužž veiddsab harjjtâttmõõžž jm. sääʹmkulttuuʹre kuuleeʹl.