Vuõigg teâđ juâkkmõš
Takai teâttmõš saaʹmin, sääʹm historiast da modeern sääʹmõõutstõõzzâst vuäll õinn tåʹlǩ õõlže da lij še täujja õuddkäddmõõžži eeuʹntem. Sääʹmǩiõl, säʹmmlai historia da sääʹm kulttuur päʹcce škooulmättʼtõõzzâst âlddsin toobdteʹmen. Sääʹmteâđ väillmõš mättʼtõõzzâst lââʹzzat jeeʹresärvvsažvuõđ, vaiggsmâtt sääʹmpäärnai da -nuõri jiiʹjjes kulttuur sizz šõddmõõžž da šõõddat õhttsažkååʹdd tääʹzzest rääilaid, fiʹttjteʹmesvuõđ da vââʹjjsaaǥǥid jeeʹresnallšem joouki kõõsk. Säʹmmlai jaakkâsvuõtt dommjânnmest vaigsmâtt še säʹmmlai õhttsažkååddlaž sââʹj da ǩiõllvuõʹjji fiʹttjummuž da ooudâsviikkmõõžž.
Vuõss-sââʹjest lij säʹmmlaid kuõskki tuõđmeâldlaž teâđ lââʹzztummuš da liâvtummuš še turismmsueʹrj pääiʹǩ. Sääʹmkulttuur seillmõš jieʹllemviõkksen veekk še õõudårra Lappi turiism õuddnummuž. Täi aaʹšši õhttummuš kuhttu äuʹǩǩen lij vueiʹttemvuõđi seʹst, leša tõt kaiʹbbai õhttsažtuâj, teâđ lââʹzztummuž di ođđ vuârrvaaiktemnaaʹli da -kanaali kaunnmõõžž turismmsueʹrj da sääʹmkulttuur vaaldšeeʹji kõõsk. Eettlânji ǩeâllʼjeei sääʹmturiism õuddnem kaiʹbbjõsân lij veiddsõs õhttsažtoiʹmmjummuš, kååʹtt vuâđđan määŋgkõskksaž fiʹttjõʹsse da ciʹsttjummša. Vasttõsvuõđlaž turistt puätt kueʹssen ääv čõõʹlmi da peeʹllji, õuddkäddmõõžžitaa. Da tobdstââtt säʹmmlaid sij jiiʹjjez sännâʹttem mainnsi da kaaunõõttmõõžži pääiʹǩ. Vasttõsvuõđlaž turistt kulddal da kooll, mõõnn nalla säʹmmla haaʹlee jiiʹjjez čuäjtõõllâd. Vasttõsvuõđlaž turistt juâkk tuõđlaž teâđ õõudårra jiiʹjjes somekanaali da mäʹtǩǩmušttlõõzzi mieʹldd.