Toiʹmmjemvuʹvdd
Toiʹmmjemvuʹvdd miârkkšââvv jânnamtiõđlaž leʹbe tååimlaž vuuʹd, koʹst organisaatio, põõrǥâs, õutstõs leʹbe jeeʹrab toiʹmmjeei harjjat toimmjummšes. Voudda vuäiʹtte kuullâd nuʹtt jiõčč puuʹtʼtõs- da kääzzkõspääiʹǩ ǥu tõk pirrõõzz, koid toiʹmmjem vaaiktõõzz vuälla.
Vaʹstteemvuõđlaž da eettlânji ǩeâllʼjeei sääʹmturiism toiʹmmjemvoudda koʹlle tõk pääiʹǩ da kueʹstelm, koin turismmtååim plaanât, tuejjeet da markknââʹstet. Toiʹmmjemvuuʹd meäʹrtõõllmõõžžâst âlgg väʹldded lokku:
- luâttpirrõõzzid: õuddmiârkkân palggâmvuuʹd, kueʹlstem- da mieʹcstemjânnam di jeeʹres äʹrbbvuõđlaž ââʹnnemvuud, seämmanalla ǥu tõin jälsteei jieʹlli da lååʹdd, šââdd da čääʹccvuuʹd di pääiklaž toiʹmmjeei, mâʹte kueʹtt-taarb tiuʹddi.
- kulttuurääʹrb da õutstõõzz: õuddmiârkkân pââʹzz pääiʹǩ, kulttuurnoorõõttmõõžž da äʹrbbvuõđlaž jieʹllemvuõʹjji vuuʹd di jiõgglaž da symboolʼlaž miârktõõzz, mâʹte mušttlõõzzid, mainnsid da äʹrbbvuõđid kuulli pääiʹǩ.
- jânnamtiõđlaž da vaaldšmallaš raajid: õuddmiârkkân säʹmmlai dommvuʹvdd, paalǥâskååʹdd da kååʹdd, kooi vuuʹdest toiʹmmjummuš sâjjan.
Toiʹmmjemvuuʹd tobdstummuš da sniimmʼmõš (õuddm. SMEKS-plaanâst) lij täʹrǩǩ, što turismmtååim vueiʹtet suåvted õʹhtte pääiklaž ǩeâllʼjemvuõđin da ǩiõrddâmvuõđin, äʹrbbvuõđlaž jieʹllemvuõʹjjivuiʹm da kulttuurlaž äärvaivuiʹm. Toiʹmmjemvuuʹd tobdstummuš vieʹǩǩad cõggâd risttreeidaid da raavad õutstõõzz naʹddjõõzz toiʹmmjeei årra.
Toiʹmmjemvoudda kooll pâi še tååim vaaiktõõzzi vuälladvuõtt: turiism ekolooglaž, sosiaalʼlaž, tällõõzzlaž da kulttuursaž vaaiktõõzz vuäiʹtte teâttjed veiddsõbân ǥu jiõčč toiʹmmjem päikka. Tõn diõtt toiʹmmjemvuuʹd meäʹrtõõllmõš kaiʹbbai grååm ǥu fyyslaž raaji, še kulttuursaž miârktõõzzi tobdstummuž õõutsââʹjest pääiklaivuiʹm.
Ǩiõčč še
sámeturismma etihkalaš rávvagat, alggmeerturismm, aarktlaž pirrõs, sniimmʼmõš, kulttuurstaanvuõtt, põrtträäuh, jieʹlli kulttuurkueʹstelm, eettlaž ǩeâllʼjemvuõđ, vaʹstteemvuõđlaž sääʹmturismm, vuõigg teâđ juâkkmõš, äʹrbbvuõđlaž jieʹllemvueʹjj, dommtarbb, õutstõs, sosiaalʼlaž tåimmlååʹpp, sääʹmkulttuur, lokku välddmõš, heterogeenlažvuõtt, puäʒʒ, puõccui põõltõõllmõš, luõvâs pieʹnne, palggâmrääuh, tuõđlažvuõtt, kulttuurlaž identiteʹttsuâlõs, kulttuurlaž vuämstõõllmõš, hoʹhssjum äʹrbbvuõđ, laiʹnnʼjum äʹrbbvuõđ, stereotypia, primitivisâʹsttem, eksotisâʹsttem, zooifikaatio, käuʹnnen âânnmõš, rekvisitt
Liŋkk sääʹmturiism eettlaž vuäppõʹsse Vasttõõzzlaž da eettlânji ǩeâllʼjeei sääʹm-maatkčummuž toiʹmmjemvuâđđjurddi
Liŋkk vaʹstteemvuõđlaž turiist jooʹttivuäppõʹsse: Sääʹmturiism teâđ da tääid – vaʹstteemvuõđlaž turismm säʹmmlai dommvuuʹdest
Liŋkk eettlaž ǩeâllʼjemvuõđ animaatiooʹje: Obbväʹlddsaž ǩeâllʼjemvuõtt