Kriteeʹrjoukk
Kriteeʹrjoukk miârkkšââvv õuddǩiõʹtte meäʹrtõllum ärvvtõõllâmvuâđai obbvuõđ leʹbe joouk kaiʹbbjõõzzid, vuâđđjurddjid leʹbe mettneävvaid, koivuiʹm ärvvtõõlât toiʹmmjummuž, ouddsid leʹbe kääzzkõõzzid. Tõt toiʹmmai tuâjjneävvan tääʹzz, vaʹstteemvuõđ da eettlaž ǩeâllʼjemvuõđ ainsmâttmõõžžâst taʹrjjeeʹl tõid õhttnaž vuâđđtõõllmõõžžid. Kriteeʹrjoouk veäkka vueiʹtet tuejjeed objektiivlaž da vuâđđtõllum ärvvtõõllmõõžžid leʹbe tuʹmmstõõǥǥid jeeʹres suõʹrjin, mâʹte turiismâst, škooultõõzzâst, tuʹtǩǩummšest leʹbe jeeʹres jäärnaǩtååimast.
Sääʹmturiism vaʹstteemvuõttsertifikaatt kriteeʹrjoukk toiʹmmai kõskksâjjsaž tuâjjneävvan: tõn veäkka ärvvtõõlât, teudd-a toiʹmmjummuš vaʹstteemvuõđ da eettlaž ǩeâllʼjemvuõđ määinaid (ml. sosiaalʼlaž da kulttuursaž tåimmlååʹpp). Kriteeʹrjoukk vuâđđââvv veerǥlaž šiõttõõzzid (ml. lääʹjj da asetõõzz), meeraikõskksaž suåppmõõžžid, sääʹmkulttuuʹre kuulli vuõiggâdvuõđid di õutstõõzz jiiʹjjes äärvaid da vuõʹjjid. Tõn mieʹrr lij ohjjeed toiʹmmjummuž nuʹtt, što tõt âânn ciistâst säʹmmlai vuõiggâdvuõđid, äʹrbbvuõđlaž teâđ (árbevirolaš diehtu, ärbivuáválâš tiätu ) da jieʹllemvuõʹjjid.
Vaʹstteemvuõđlaž da eettlânji ǩeâllʼjeei sääʹmturiism sertifikaatt kriteeʹrjoukk âânn seʹst pääkklaž, vaʹlljeemvuâlaž da jeeʹrab kriteeʹrjooukid, koin šâdd obbvuõtt sertifiâsttmõõžž ärvvtõõllâm vääras.
Sertifikaatt ooccjid pääkklaž kriteeʹrjoouk lie kutt da tõin kriteeʹr lie õhttsiʹžže 42:
- vaaldšmallaš kriteeʹr
- sosiaalʼlaž vuällamvuõđ kriteeʹr
- kulttuursaž vuällamvuõđ kriteeʹr
- ekolooglaž vuällamvuõđ kriteeʹr
- tällõõzzlaž vuällamvuõđ kriteeʹr
- vaʹstteemvuõđlaž saaǥǥtõõzz kriteeʹr
Põrggâz toiʹmmjummšest da tõn veeidasvuõđâst ǩidd ååreeʹl pääkklaž kriteeʹri lââʹssen põõrǥâs teudd taarbšum jeeʹrab kriteeʹrjooukid da/leʹbe/ vaʹlljeemvuâlaž kriteeʹrjooukid.
Jeeʹrab kriteeʹrjoouk lie kuõʹhtt, koin lie õhttsiʹžže 12 kriteeʹred:
- porrmõš
- puõccu
Vaʹlljeemvuâlaž kriteeʹrjoouk lie kuõʹhtt, koin kriteeʹr lie õhttsiʹžže 8:
- vueʹllhaʹŋǩǩummuš
- tuâjjlažkåʹdd
Juõʹǩǩ kriteera kooll kriteeʹr nõmm, jiõčč kriteeʹr di vuäppõs tõʹst, mâiʹd kriteeʹr miârkkšââvv da mõõnn nalla tõn tieuʹdet.
Kriteeʹrjoukk ij leäkku staattlaž, peʹce tõn peeiʹvtet mieʹrrkõõski, vuârrvaaiktõõzzâst õutstõõzzin, äʹšštobddjivuiʹm da turismmtoiʹmmjeeʹjivuiʹm. Nääiʹt ainsmââʹttet, što ärvvtõõllâmvuâđ pâʹšše toiʹmmjeeʹjen, ääiʹj tääʹzzest da lie õutstõõzz priimmâm di tueʹrjjee kulttuursaž juätkjemvuõđ staanmõõžž.
Sertifikaatt veäkka lij vueiʹttemvuõtt kaggâd õuʹdde vaʹstteemvuõđlaž da eettlânji ǩeâllʼjeei sääʹm turismmpõrggsid da pueʹreed sij ǩeâštʼtemviõǥǥ. Sertifikatt vieʹǩǩat še turiistid da turismmsueʹrj tobdsted tuõtt, vaʹstteemvuõđlanji da eettlânji ǩeâllʼjeeinalla toiʹmmjeei sääʹmturismmpõõrǥâsniiʹǩǩid.
Ǩiõčč še
sámeturismma etihkalaš rávvagat, alggmeerturismm, aarktlaž pirrõs, sniimmʼmõš, kulttuurstaanvuõtt, põrtträäuh, jieʹlli kulttuurkueʹstelm, dommtarbb, porrmõš-staan, eettlaž ǩeâllʼjemvuõđ, vaʹstteemvuõđlaž sääʹmturismm, vuõigg teâđ juâkkmõš, äʹrbbvuõđlaž jieʹllemvueʹjj, sosiaalʼlaž tåimmlååʹpp, sääʹmkulttuur, lokku välddmõš, heterogeenlažvuõtt, puäʒʒ, puõccui põõltõõllmõš, luõvâs pieʹnne, palggâmrääuh, tuõđlažvuõtt, kulttuurlaž identiteʹttsuâlõs, kulttuurlaž vuämstõõllmõš, hoʹhssjum äʹrbbvuõđ, laiʹnnʼjum äʹrbbvuõđ, stereotypia, primitivisâʹsttem, eksotisâʹsttem, zooifikaatio, käuʹnnen âânnmõš, rekvisitt
Liŋkk sääʹmturiism eettlaž vuäppõʹsse Vasttõõzzlaž da eettlânji ǩeâllʼjeei sääʹm-maatkčummuž toiʹmmjemvuâđđjurddi
Liŋkk vaʹstteemvuõđlaž turiist jooʹttivuäppõʹsse: Sääʹmturiism teâđ da tääid – vaʹstteemvuõđlaž turismm säʹmmlai dommvuuʹdest
Liŋkk eettlaž ǩeâllʼjemvuõđ animaatiooʹje: Obbväʹlddsaž ǩeâllʼjemvuõtt
