Hutkum ärbivyevih (keksityt perinteet)

Hutkum ärbivuovijn čujottuvvoo ”ärbivuovvijd”, moh láá hutkum tâi monnii tiätutárguttâsân rahtum. Hutkum ärbivuovijd viggeh čoonnâđ moonnâmááigán tienuuvt, ete toh oroh visásmitmin jotkuuvâšvuođâ historjálii moonnâmaigijn. Te “ärbivyevih” oroh lemin tâi oskottâleh, ete toh láá puáris, mutâ toh láá távjá viehâ uđđâseh já hutkum. Sämmilâšvuođáin ávhástellee mađhâšem lii ráhtám materiaallii já immateriaallii hutkum ”kulttuurärbivyevi”, moin láá kávpálávt ávhástâllâm peerusthánnáá sämmilij olmâ puigâ kulttuurist tâi kulâhánnáá tâi peerusthánnáá sämmilij uáivilist ääšist. Ohtâ ruávásumos ovdâmerkkâ lii Laapi kaastân kočodum pyevtittâs, mii lii aaibâs mađhâšemtárguttâsân rahtum hutkum ärbivyehi, mast ij lah tuotâvuotâvuáđu sämikulttuurist, já mii oovdânpuáhtá sämmilijd uáli ahevávt tuolvâsin já primitiivlii huáđđon. Laapi kaastâ lasseen hutkum ärbivuovij kategorian lohhojeh meid eres kulttuur huánnoo kopioh, tego ovdâmerkkân hälbipyevtittâsenâmijn rahtum ”kietâtyejeh”, moh markkânistojeh sämityeijin sehe mađhâšemsyergi várás rähtistum mainâseh, moh maka vuáđuduveh sämikulttuurân, juáiguslágán pitáh sehe sämmilij já/tâi sämmilâšvuođâ ovtâstittem satuhuáđđoid tego ovdâmerkkân juovlâäijihân.