Guoskameahttun meahcceguovlu

Guoskameahttun meahcceguovlu elege áidalas meahcci ipmirduvvo guoros báikin, gos olmmoš ii doaimma, ja gosa olbmo giehta ii leat guoskan dahje man olbmo čalbmi ii leat oaidnán. Doppe ii nappo leat miige dahje giige, man dahje gean kultuvrra dahje kulturgeavadiid galgá vuhtiiváldit. Dákkár jurddamáilbmi duvdá báikkálaš servošiid čihkosii iežaset ruovttubirrasis. Ruovttubirrasis, gosa mátkkálaččat bohtet guossin. Suomas hállon sámegielain ii leamaš áidalas meahci ektui iežas sátni. Mátkkálaččaid ”áidalas meahcci” lea báikkálaš sámeálbmoga ruoktu ja máŋggaide maiddái birgenlági dahje iešráđálaš dállodoalu gáldu earágo mátkeealáhusa bakte. Vaikko luonddus eai álot leat mearkkat oidnosis das, ahte doppe livččii muhtun fitnan, sámiid ruovttuguovllus ii gávdno báiki, mas ii livčče sámenamma ja muhtun jagiáigái laktáseaddji kulturčanolaš geavahus ja/dahje mearkkašupmi. Mátkkalaččaid, geat bohtet eará kultuvrrain, luondoipmárdus sáhttá spiehkkasit hui olu sámiid luondoipmárdusas. Danin lea buorre ovddalgihtii oahpásmuvvat guvlui, gosa lea mannamin, dan luonddudiliide ja árbevirolaš geavahanvugiide sihke guovllu eará kulturgeavadiide. Juohkehačča vuoigatvuođaid lea buorre áddet nu, ahte dat sisttisdollet luonddus johtima vásttolašvuođa, ráddjehusaid ja maiddái johtima, mas eai báze luottat.