Sämmilâs luándukevttim (saamelainen luonnonkäyttö)

Sämmilij áárvui, jurdâččemvuovij já ärbivuáválii eellimvyevi mield luándu kalga siäiluttiđ já kevttiđ tienuuvt, ete tot eeleet ulmuid addelmáin áigápuáđu. Sämmiliih iä lah viggâm mutteđ luándu peic sij láá taibâm toos. Sämmilij ärbivuáváláid iäláttâssáid tego puásuituálu, kuálástem já meccipivdo háárjutmân sehe luándupyevtittâsâi nurâmân já kietâtuojij rähtimân vuáđuduvvee eellimvyehi lii ain lamaš kiddâ vijđes ärbivuáválij kuávlui kevttimist kilelis vuovvijn. Sämmiláid já sii ärbivuáválij iäláttâsâi háárjutmân eellimiähtu lii lamaš miätá aaigij luándu kilelis kevttim. Luándu já eennâm láá lamaš sämmilij eletteijeeh. Sämmilij kulttuurhäämi já eellimvyevi kilelis vuáđđun lii tiätukuávlust orroo luándulâš šoddâm já luándutile, mon olmooš ij nubásmit, pilled ige hettii hiäjusmitmáin luándu jyehi-ivvááš luándulii šoddâm. Sämmilij algâaalmugkulttuur lii tovláá rääjist kiävttám šaddoid, elleid, kuolijd já luudijd, moh kuávlust jo šaddeh jiešmeidlist ulmuu mietivaikuttâsâittáá. Nubenáál ettum sämmiliih láá kiävttám puoh tom, maid luándu jieš jyehi ive šoddâd ulmuu kevttimnáál jo-uv njuolgist tâi epinjuolgist. Tastko tuodâr- já vyevdiräjikuávlu luándu jyehi-ivvááš šoddâm lii tuš 1/10–1/20 kuácceevyevdikuávlu šoddâmist, te sämikulttuur mieldi ellee ulmuuh láá tarbâšâm stuárráb kuávluid iäláttâsâidis várás. Tággáár sämmilij purrâmuškuudij já siijdâi vijđes kuávlui ekstensiivlâš eennâmkevttim lii kuittâg vuáđudum oles kuávlu tärhis kiävtun kuávlu luándu já pyevtittâs mield.