Tâʹvvsääʹmm

Tâʹvvsääʹmǩiõll lij Lääʹddjânnam pukin šuurmõs sääʹmǩiõll di Tâʹvvjânnmin jäänmõsân õnnum ǩiõll. Tõn mainstet äʹrbbvuõđlânji Lääʹddjânnmest, Taarrâst da Ruõccâst. Pukin sääʹmǩiõl mainsteeʹjin aʹrvvõõzz mieʹldd 75–90 % mainste tâʹvvsääʹmǩiõl. Lääʹdd peäʹlnn tõn mainstemvuuʹd lie Uccjokk (Ohcejohka), Aanar (Anár), Jeänõk (Eanodat) da Suäʹđjel (Soađegilli) tâʹvvpieʹll. Tâʹvvsääʹmǩiõl mainsteei lie Lääʹdd peäʹlnn nuʹt muäʹdd doohhat. Lääʹdd peäʹlnn säʹmmla da sääʹmǩiõllsa lie jeäʹnbõssân tåʹlǩ Uccjooǥǥ kååʹddest (nuʹt 75 %).
Šuurmõs vueʹss sääʹmǩiõl da sääʹmǩiõllsaž mättʼtõõzzâst, teâđliâvtummšest, ǩeerjlažvuõđâst, musiikkâst da pukin õlmstõttum sääʹmǩiõllsaž materiaalin lie tâʹvvsääʹmǩiõʹlle. Tâʹvvsääʹmǩiõl jällʼjummuš kuuʹǩǩ pešttam läʹddlâʹsttem-, tarrlâʹsttem- da ruõcclâʹsttempââʹj mâŋŋa aaʹlji juʹn 1960- da 1970-lååǥǥain. Tâʹvvsääʹmǩiõl õhttnaž tâʹvvjânnmallaš ortografia leʹbe ǩeeʹrjtem-maall vaʹlddeš ââʹnnma eeʹjj 1978. Ǩiõll kollai da kuâsttai ânnʼjõžääiʹjest veeʹzz sääʹmvuuʹd.