Hoʹhssjum äʹrbbvuõđ
Hoʹhssjum äʹrbbvuõđin čuäʹjtet “äʹrbbvuõđid”, kook lie hoʹhssjum leʹbe koon-ne tiõttum meäʹr vääras oouʹduum. Hoʹhssjum äʹrbbvuõđid põõrǥât čõõnnâd tuâlʼjõžäigga nuʹtt, što tõk vaaikte raʹvvjeei nalla juätkkjemvuõʹtte historiallaš mõõnnâmaaiʹjin. “Äʹrbbvuõđ” âʹtte kuâsttje leʹbe tõid ååsktõõlât vuäʹmm äʹrbbvuõttân, leâša tõk lie täujja alggveäraz peäʹlnn miâlggâd ođđ da hoʹhssjum äʹrbbvuõđ. Sääʹmvuõđ äuʹǩǩenõõʹnni maatkčummšest leät šõddääm aunnsallaš daʹbe aunnsâʹttem hoʹhssjum “kulttuurääʹrb”, koon leät kaauplânji äuʹǩǩääm persteǩani säʹmmlai õlmm kulttuurâst leʹbe kuulǩani leʹbe persteǩani säʹmmlai vuäinlmest ääʹššest. Õhtt hueʹnmõs ouddmiârkin lij Lapin kaste -nõõmin koččum ooudas, kååʹtt lij pottsânji maatkčummuž vääras tuejjuum hoʹhssjum äʹrbbvuõtt, mâʹst ij leäkku tuõttvuõttvuâđđ sääʹmkulttuurâst, da kååʹtt čuäʹjat säʹmmlaid samai hueʹnes čuõvâst sähssas da primitiivlaž ooumžen. Lapin kaste -ouddaz lââʹssen hoʹhssjum äʹrbbvuõđi kategoriaaʹje looǥǥât še jeeʹres kulttuur straammi jeuǯǯmõõžžid, mâʹte ouddmiârkkân häʹlbbpuuʹtʼtemjânnmin tuejjuum “ǩiõtt-tuâjaid”, koid markknââʹstet sääʹmǩiõtt-tuâjjan di maatkčemsueʹrj vääras tuejjstum mainnsid, koid säärnat vuâđđõõvvâd sääʹmkulttuuʹre, juõiggjeuǯǯmõõžžid di säʹmmlai da ʹbe sääʹmvuõđ õhttummuž maainâsmaaiʹlme mâʹte ouddmiârkkân rosttovkällsa.