Sääʹm poorrâmvueʹǩǩ

Sääʹm äʹrbbvuõđlaž porrmõš lij jiânnai jäänab ko puäʒʒǩeäʹrstõs lõõzzines. Sääʹm poorrâmvueʹǩǩ lij šõddâm määdd aunnsin, kookk äʹrbbvuõđ mieʹldd lie pâi äuʹǩǩuum määdd ǩeâllʼjem seʹst. Säʹmmlai alggmeerkulttuur lij juʹn tuuʹl äuʹǩǩääm šââddaid, jieʹllʼjid, kuõʹlid da looʹddid, kookk vuuʹdest juʹn luâđstes šâʹdde oummu vaaiktemtaa. Nuuʹbbin saaʹnin säʹmmla lie âânnam puk tõn, koonn luâtt jiõččines iiʹjji mieʹldd šõddad oummu äuʹǩǩeemnalla juʹn-a vuõiʹǧǧest leʹbe mooʹǩǩi mieʹldd. Ko tuõddâr- da meäʹccraajjvuuʹd luâđ eeǥǥlaž šõddmõš lij tåʹlǩ 1/10–1/20 kuäʹccevmeäʹccvuuʹd šõddmõõžžâst, lie sääʹmkulttuur harjjteei taarbšam veiddsab vuuʹdid jieʹllemvueʹjjeez vääras. Näkam sääʹm täälai da siiʹdi veiddsõs ekstensiivlaž vuuʹdi mäddâânnmõš lij kuuitâǥ vuâđđõõvvâm vuuʹd tärkka âânnmõʹšše vuuʹd luând da puuʹtʼtõõzz meâldlânji. Äʹrbbvuõđla jieʹllemnääʹl lie vuâđđõõvvâm jânnmi da resuursi âânnmõʹšše da täi ââʹnnemnaaʹli õinn õuddnummša, mii lij leämmaž jieʹllem-mäinnan väʹǯǯlõs da kõrr jieʹllem seʹst. Tät suõjjeei, huõl õõʹnni kõskkvuõtt maddu, jeäʹlteeja, lij leämmaž pukid saaʹmid kuõskki vuâkkõõzzi, šiõttõõzzi, laaʹjji, vueʹjji da tooiʹmi vuâđđan.