Sääʹmǩiõll
Ǩiõll lij õhtt kõskksõmâs kulttuurääʹrb vueʹzzin. Ǩiõl õlmmee identiteeʹtt da čâʹnne oummuid õutstõʹsse, sij mõõnniäigga, ânnʼjõʹžže di puäđlviʹžže. Kulttuur kollai ǩiõlin, tõid lij vuäjtum jiânnai teâtt maaiʹlmest da ooumažkååʹdd jieʹllmest. Sääʹmǩiõl pirr mainsteʹmen jeät jurddu tåʹlǩ õõut ǩiõl. Sääʹm ǩiõllhäämmaid toobdât õhttsiʹžže lååi, koin ååuʹc mainstet õinn Lääʹddjânnam, Ruõccjânnam, Taarrjânnam da Ruõššjânnam vuuʹdin. Ǩiõlin Lääʹddjânnmest mainstet koolm: aanarsääʹm, nuõrttsääʹm da tâʹvvsääʹm. Sääʹmǩiõl lie Euroopp alggǩiõl, kookk koʹlle lääʹdd-uugrlaž ǩiõlljouʹǩǩe. Sääʹmǩiõl lie nuõrttmiârlääʹdd ǩiõli mâʹte lääʹdd da eestiǩiõl ougglõs-sookk-ǩiõl. Sääʹmǩiõlin da lääʹddǩiõlâst lij leämmaž õhttsaž vuâđđǩiõll. Ǩiõl lie rätkkjam nuʹtt 3000–3500 eeʹǩǩed mââiårra.