Pueʹtti puõlvvõõǥǥ

Sääʹmjânnmest leäk kueʹssen pääiʹǩest, koʹst säʹmmlai argg da juuʹhl lie vueʹssen jieʹlli kaallšõs kulttuurâst, koʹst šâdd jiiʹjjesnallšem kulttuurkueʹstelm, kååʹtt lij säʹmmlai tuâlʼjõž päiʹǩǩ. Tän jieʹlli kulttuurkueʹstlmest vueiʹtlvââʹstet sääʹmkulttuur jieʹllemviõkksažvuõđ da tõn serddmõõžž pueʹtti puõlvvõõǥǥid. Meeʹst pukin lij vasttõsvuõtt õhttsaž pueʹttivuõđâst juõʹǩǩ sââʹjest toʹben, koozz mij tuâjeen da lääuʹǩeen seuʹrrjõõzz vuälla. Tuejjeep õõutveäkka tän peeiʹvest vasttõsvuõđlab da eettlânji ǩeâllʼjeejab, što jââđja puõlvvõõǥǥin lij puk tät mooččâdvuõtt da reeʹǧǧesvuõtt jieʹllemnalla da aiccâmnalla.

Õhttsaž fiʹttjõõzztaa sääʹmkulttuurâst da tõõzz ǩiddsânji kuulli luâđ jõnn äärvast da tõn jiõgglaž äʹrbbvuõđ reeʹǧǧesvuõđâst da puki täi  seillmõõžž tääʹrǩesvuõđâst, vueiʹtte Lappi tääʹrǩmõs turismmvaalt jåårǥled vaar vuâlla. Säʹmmlai dommvuuʹd turismmvaalt lie jm. puuʹttes luâtt, sääʹmkulttuur, äʹrbbvuõđlaž jieʹllemvueʹjj mâʹte puäʒʒhåidd.

Äʹrbbvuõđlaž teâttmõš lij nääʹles peäʹlnn njäälmlaž, jieʹllem puʹhttem mättjemteâtt, kååʹtt lij nårrjam määŋgai puõlvvõõǥǥi ääiʹj da seillam ođđ puõlvvõõǥǥid. Säʹmmla lie puõlvvõõǥǥâst nobba seeiltam äʹrbbvuõđlaž teâttmõõžž jieʹllemnääʹlstes da piʹrǧǧääm tieʹǧǧ peäʹlest äʹrbbvuõđlaž jieʹllemvuõʹjjin. Sääʹmkulttuurâst, äʹrbbvuõđlaž jieʹllemvuõʹjjin, ǩiõtt-tuâjain da jieʹllemnääʹlest lie elemeeʹnt, kookk lie seillam maaddârpuärrsin tän peeiʹv räjja mâʹte õuddmiârkkân puäʒʒhåiddamnääʹl, šeeʹllemnääʹl, ǩiõll, päiʹǩǩnõõm leʹbe õnnum neävv äʹrbbvuõđlaž jieʹllemvuõʹjjin da ǩiõtt-tuâjain. Håʹt sääʹmjieʹllemvuõʹjjid da ǩiõtt-tuâjaid lie puättam ođđ tuâjjnääʹl da -mõõntõõllmõõžž, tõi vuâđđan lie õõuʹdab puõlvvõõǥǥi äʹrbben jååttam teâtt da täidd. Tääʹrǩes lij staanâd õudldõõzzid tuõʹllʼjed da õõuʹdeed di seʹrdded pueʹtti puõlvvõõǥǥid säʹmmlai jiiʹjjes kulttuur, tõõzz kuulli äʹrbbvuõđlaž jieʹllemvueʹjjid da äʹrbbvuõđlaž teâttmõõžž di sääʹm maaiʹlm kovveei sääʹm ǩiõl.