Pikalõs

Pikalõs (rátkkašeapmi/bigálus, pygálys) lij puäʒʒhååid kõskksâjjsaž da eeǥǥlânji nobstõõvvi tuâjjmäʹtt, koʹst puõccuid noorât veiddsest palggâmvuuʹdin pikalõsaiddu da jueʹjjet jeeʹres ââʹnnemjurddjid. Pikalõõzzid jäʹrjstet äʹrbbvuõđ mieʹldd čõõuči, kuäʹss puõccu ooʒʒâʹtte juʹn luâđstes čiõkkrid. Äimmõsmuttâz mieʹldd puäʒʒpikalõõzzi ääiʹjpodd lij siõmmnai siõmmnai serddjeʹmen täʹlvvmäänpõõʹjid. Pikalõõzzâst puõccuid tobdstet peʹlljmiârkin, rääʹtǩet kåʹddempuõccuid da jueʹjjet jieʹllempuõccuid vuäʹmsteeʹjid. Pikalõs lij kõskksaž vueʹssen puäʒʒhååidast, kååʹtt lij õhtt säʹmmlai äʹrbbvuõđlaž jieʹllemvuõʹjjin.

Säʹmmlai dommvuuʹdest pikalõs kooll sääʹm kulttuur vueʹssen da jieʹllemvueʹjj harjjtummša. Tõt lij siid, čiõǥǥârkooʹddi da sooǥǥi õhttsallaš noorõõttmõš, koʹst raʹddjet sosiaalʼlaž kõskkvuõđid da seeʹrdet äʹrbbvuõđlaž teâđ, õuddm. sannõõzz da tääidaid, pueʹtti puõlvvõõǥǥid. Pikalõʹsse kooll še kulttuursaž juätkkjem vuälladvuõtt, tõn diõtt ǥu tõt nåårr õutstõõzz õõutsâjja da ravsmâtt puäʒʒhååid sââʹj jieʹllemvueʹǩǩen da kulttuurnääʹllen. Puõccui pueʹrrvââjjmõš lij sääʹm puäʒʒhååid tääʹrǩes vueʹss da puõccuin põõrǥât ââʹnned huõl tärkka da rääuhlõs ǩiõttʼtõõllmõõžžin.

Pikalõʹsse kuulli turismm lij vueiʹttemvuõđi seʹst tåʹlǩ puäʒʒeeʹžžed da pikalõõzzid vuässõõttji looʹvin da nuʹtt, što tõt ij sieʹjjet tuâj soojjlõsvuõđ, reâuggstaanvuõđ, puõccui pueʹrrvââjjmõõžž ij-ǥa puäʒʒhååid äʹrbbvuõđlaž naaʹlid. Pikalõs ij leäkku oummid äävai kulttuur vaaldšeeʹji lååʹvtaa da õuddǩiõʹtte tärkka plaanmõõžž. Sniimmʼmõõžžâst da snimldõõǥǥi õlmstâttmõõžžâst âlgg suåppâd jeeʹrben snimldõõǥǥin kuâsttjeei oummivuiʹm, puõccui vuäʹmsteeʹjivuiʹm di kõõččmõõžžâst åårrai palggsin(leʹbe tõn eeʹttkõʹsttjin, mâʹte puäʒʒeeʹžždin). Lââʹssen âlgg ciistâst ââʹnned õutstõõzz tuʹmmstõõǥǥid tõʹst, vuäǯǯ-a pikalõspooddid sniimmâd da koin õhttvuõđin snimldõõǥǥid vueiʹtet ââʹnned.