Nuõrttsääʹmm
Nuõrttsääʹmǩiõll kooll jeeʹres sääʹmǩiõlinalla lääʹdd-ugrlaž ǩiõlid. Nuõrttsääʹmǩiõll lij tuõđlânji vaarvuâlaž, jieʹnnǩiõllân tõn mainste tåʹlǩ nuʹt-aa 300 oummu. Ruõššjânnmest nuõrttsääʹmǩiõl mainsteei lie aʹrvvõõzzi mieʹldd nuʹt-aa 20–30. Taarr peäʹlnn vuâlǥaž nuõrttsäʹmmla lie šiõttlõõvvâm väʹlddmeeru, leša Taarr peäʹlnn jälste še Lääʹdd peäʹlnn serddam nuõrttsäʹmmla. Lääʹddjânnmest nuõrttsääʹmǩiõll lij õhtt Aanar kååʹdd neelljast veerǥlaž ǩiõlâst. Nuõrttsääʹmǩiõl õʹnne tåʹlǩ mainstum ǩiõllân tuâlʼjõžääiʹjest. Tõn ǩeeʹrjtemǩiõl viǥškueʹtte ooudâs jäʹrjsteelmlânji eman 1970-lååǥǥast. Nuõrttsääʹmǩiõlâst lie mäŋgg suõm da ǩeeʹrjtemǩiõl vuâđđan vaʹlddeš Suõʹnnʼjelsiid suõm, ǥu tõn suõm mainsteei leʹjje Lääʹddjânnma aazztum nuõrttsäʹmmlai seʹst jäänmõsân. Ǩiõl mättʼtõs aaʹlji Čeʹvetjääuʹr škooulâst eeʹjj 1972. Seämma eeʹjj õlmstõʹtteš vuõssmõõzz nuõrttsääʹmǩiõllsa abbâz da eeʹjj 1973 Nuõrttsääʹm vuäppsest čuäʹjtõʹlleš tõn ǩeeʹrjtem-maall. Vuõssmõõzz eunnsaž nuõrttsääʹmǩiõllsa abbâz õlmstõʹtteš loppeeʹjjest 2021. Ortodookslaž ceerkav lij leämmaž vääžnai sââʹjest nuõrttsääʹmǩiõl ooudâsviikkmõõžžâst da tuejjääm looʹji iiʹjji ääiʹj tuâj ceerkvallaš teeʹksti jåårǥlâʹttem ouʹdde nuõrttsääʹmǩiõʹlle.